So sánh thép chữ H và thép chữ I: Nên chọn loại nào cho công trình của bạn?

Trong các công trình xây dựng hiện đại, thép hình giữ vai trò kết cấu chịu lực quan trọng, trong đó phổ biến nhất là thép chữ H và thép chữ I. Tuy có hình dáng tương đồng, hai loại thép này lại có sự khác biệt rõ rệt về cấu tạo, khả năng chịu lực, trọng lượng và ứng dụng.

Thép chữ H và thép chữ I có nhiều nét tương đồng về hình dáng (ảnh sưu tầm)

Tổng quan về thép chữ H và thép chữ I

Thép chữ I là gì?

Thép chữ I có mặt cắt giống chữ "I", với phần bụng cao và hai cánh hẹp hơn so với thép H. Loại thép này thường dùng trong các kết cấu chịu lực chính theo phương đứng hoặc uốn dọc.

Thép chữ H là gì?

Thép hình chữ H có mặt cắt ngang giống chữ "H", với phần cánh trên và dưới rộng, song song, có độ dày gần bằng nhau. Cấu trúc này giúp phân bổ tải trọng đều, tăng độ vững và chịu lực tốt cả theo phương đứng lẫn phương ngang.

Thép chữ I và thép chữ H đều giữ vai trò quan trọng trong kết cấu (ảnh sưu tầm)

Ưu điểm và nhược điểm của từng loại

Thép chữ H

Ưu điểm:

Chịu được tải trọng lớn và đồng đều.
Rất phù hợp với các công trình quy mô lớn.
Dễ kết hợp với các loại thép khác trong kết cấu phức tạp.

Nhược điểm:

Trọng lượng nặng nên việc vận chuyển và thi công đòi hỏi thiết bị nâng chuyên dụng.
Giá thành cao hơn thép I.

Thép chữ I

Ưu điểm:

Trọng lượng nhẹ hơn, tiết kiệm chi phí.
Dễ thi công trong các công trình nhỏ.
Phù hợp với các kết cấu chịu tải theo phương đứng hoặc nằm ngang có khẩu độ nhỏ.

Nhược điểm:

Không phù hợp cho các công trình có tải trọng lớn hoặc cần khung kết cấu chịu lực cả hai phương.
Dễ bị cong vênh nếu vượt quá giới hạn thiết kế.

Thép chữ I hay thép chữ H đều có những ưu nhược điểm riêng (ảnh sưu tầm)

Các yếu tố cần cân nhắc khi lựa chọn thép chữ H hay thép chữ I

Việc lựa chọn đúng loại thép hình phù hợp không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng kết cấu, mà còn quyết định hiệu quả thi công và chi phí tổng thể của dự án. Dưới đây là những yếu tố quan trọng mà chủ đầu tư và kỹ sư thiết kế cần cân nhắc kỹ lưỡng:

Mức độ chịu tải và kết cấu công trình

Khả năng chịu tải là tiêu chí quan trọng nhất trong việc lựa chọn thép chữ H hay I. Tùy thuộc vào quy mô và mục đích sử dụng của công trình, mỗi loại thép sẽ có ưu thế riêng:

Công trình chịu tải lớn, khẩu độ rộng, tải trọng phân bổ không đều: Đây là đặc điểm thường thấy ở các nhà máy, nhà xưởng, kho bãi, nhà thép tiền chế, cầu vượt,... Trong các trường hợp này, thép chữ H là lựa chọn tối ưu nhờ khả năng phân tán lực đồng đều cả theo phương đứng lẫn ngang, giảm nguy cơ biến dạng kết cấu dưới tải trọng lớn và liên tục.
Công trình dân dụng vừa và nhỏ, tải trọng nhẹ hoặc trung bình: Các dự án như nhà ở dân dụng, nhà 1-3 tầng, khung phụ công nghiệp,... có thể ưu tiên sử dụng thép chữ I, do loại thép này đã đáp ứng đủ khả năng chịu lực theo phương đứng mà không gây lãng phí vật liệu.

Thép chữ I và thép chữ H có sự khác biệt về mức độ chịu tải (ảnh sưu tầm)

Ngân sách đầu tư và chi phí vật liệu

Chi phí luôn là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định lựa chọn vật tư xây dựng. Về mặt giá thành:

Thép chữ I thường có chi phí thấp hơn, do thiết kế cánh hẹp hơn nên lượng vật liệu sử dụng cũng ít hơn. Điều này giúp giảm tổng khối lượng thép, tiết kiệm chi phí mua và cả chi phí vận chuyển.
Thép chữ H có giá thành cao hơn, do cấu trúc cánh rộng và dày hơn, sử dụng nhiều vật liệu hơn cho cùng một chiều dài. Tuy nhiên, đổi lại, thép H lại giúp tăng độ ổn định kết cấu, kéo dài tuổi thọ và giảm chi phí bảo trì về lâu dài, đặc biệt trong các công trình trọng điểm, không được phép xảy ra sự cố.

Yêu cầu về tiến độ và phương thức thi công

Mỗi loại thép hình có đặc điểm riêng về trọng lượng và kích thước, dẫn đến sự khác biệt trong cách thi công và tốc độ hoàn thiện công trình:

Thép chữ I nhẹ hơn, giúp việc vận chuyển, nâng hạ và lắp đặt trở nên dễ dàng, nhất là trong những công trình không có không gian cho thiết bị cẩu lớn. Ngoài ra, trọng lượng nhẹ cũng giúp giảm tải cho móng và hệ khung phụ, từ đó tối ưu chi phí kết cấu nền móng.
Thép chữ H tuy nặng hơn nhưng thường được gia công sẵn theo module trong nhà máy (kết cấu tiền chế), sau đó lắp ráp tại công trình. Nhờ đó, đối với các dự án nhà tiền chế, nhà xưởng quy mô lớn, thép H lại rút ngắn tiến độ thi công tổng thể, giảm thiểu thời gian thi công ngoài trời, tránh ảnh hưởng bởi thời tiết.

Cả thép hình chữ H và thép chữ I đều có vai trò quan trọng trong kết cấu công trình. Việc lựa chọn đúng loại thép không chỉ giúp đảm bảo an toàn mà còn tối ưu hóa chi phí và tiến độ thi công.

Nếu cần tư vấn thêm về mẫu mã hoặc chi phí thi công, hãy gọi ngay hotline: 0925.680.068 - 0913.861.022 - 0913.951.267 để được hỗ trợ tốt nhất.